اصطلاحات حمل و نقل لجستیک

در حوزه لجستیک اصطلاحاتی وجود دارد که اگر فعال در این حوزه باشید باید با معنای آنها هم آشنایی داشته باشید. در این مطلب به اصطلاحات رایج حمل و نقل لجستیک اشاره می‌کنیم.

اصطلاحات عمومی حمل و نقل

حمل و نقل بین المللی کالا

جابجایی و انتقال کالا از یک کشور به کشور دیگر با رعایت قوانین و مقررات بین المللی

ترانزیت کالا

انتقال کالا از یک کشور تحت نظارت گمرک از اداره گمرک یک کشور به گمرک کشور مقصد منتقل می‌شود

بیشتر بدانید: ترانزیت چیست؟

شرکت حمل و نقل بین ‌المللی

شرکت حمل و نقل بین المللی یک شخصیتی حقوقی است که به منظور جابه‌جایی کالا از از طریق حمل و نقل دریایی، حمل و نقل زمینی، حمل و نقل هوایی و حمل و نقل ریلی ایجاد و طبق قوانین بین المللی ترانزیت کالا را انجام می‌دهد.

اصطلاحات حمل و نقل دریایی

کراس استافینگ (Cross Stuffing)

در این روش حمل و نقل دریایی، کانتینر حاوی محموله از یک کشتی به کشتی دیگر انتقال می‌یابد.

بیشتر بدانید:کراس استافینگ چیست؟

ترانسشیپ (Transshipment)

برای بنادری که امکان حمل دریایی کالا از آنجا به صورت مستقیم نمی‌تواند صورت گیرد از طریق ترانسشیپ انجام می‌شود.

حمل پروژه‌ای و گروپاژ(groupage)

حمل دریایی کالاهای متنوع اعم از خشک، مایع در وزن و حجم‌های مختلف به صورت گروپاژ و پروژه‌ای از مبدا به مقصد مستلزم برخورداری از امکانات گسترده در زمینه حمل و نقل دریایی می باشد. گروپاژ باید قادر به ارائه سرویس‌های مطمئن و ویژه جهت حمل دریایی کالا و همین طور حمل دریایی محموله های صادراتی و وارداتی ‌باشد.

بیشتر بدانید:خرده بار و گروپاژ چیست؟

حمل و نقل دریایی کالاهای فله ( BULK )

به کالاهایی که بدون لفاف در واگن‌ها یا کامیونهای اتاقدار و یا کشتی حمل می‌شود فله می‌گویند. کالاهایی مانند شکر، آرد، پنبه، گندم، حبوبات، سنگ آهن، املاح معدنی، ذغال، علوفه و از این قبیل به صورت فله حمل می‌شوند که حمل و نقل دریایی کالاهای فله مربوط به آنها می‌باشد.

حمل و نقل دریایی کالا با کانتینر یخچالی

ارائه خدماتی که نیاز به یخچال دارند به صورت کامیون و دریایی می‌باشد. در خصوص حمل دریایی کالاهای فاسد شدنی نظیرگوشت، ماهی، میگو و … کانتینر یخچالی باید دارای تجهیزات لازم و کافی در بنادر بارگیری و تخلیه باشد.

اصطلاحات اسناد حمل

اسناد حمل

بارنامه به منزله سند قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است و همچنین سندی است که زمان ادعای خسارت از شرکت بیمه می تواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود.

CMR سی ام آر

به سندی اطلاق می شود که تحت قوانین بین المللی حمل کالا صادر می‌شود و غیر قابل معامله می‌باشد. کامیون‌هایی که حمل کالا به کشورهای عضو این مقرارات را انجام می‌دهند، در صورت پلمپ صحیح در کشور مبدا نیازی به بازدید تا کشور مقصد را ندارند.

وی جی ام (VGM)

VGM مخفف Verified Gross Mass (تاییدیه وزن کانتینر ) می‌باشد و برای کلیه کانتینرهای پر صادراتی و ترانزیتی در کلیه بنادر لازم الاجرا می‌باشد.
مسئولیت اعلام تایید وزن کانتینر با فرستنده کالا و یا نماینده قانونی او می باشد .
فرم‌های VGM توسط نمایندگی کشتیرانی برای فرستنده کالا یا نماینده قانونی وی ارسال می‌گردد تا آن را با دقت تکمیل و مهر و امضا نماید .

درابک

عبارت است از مبلغ حقوق و عوارض ورودی که موجب روش درابک مسترد می‌شود.

کارنه تیر

کارنه تیر سند ترانزیتی بین‌المللی کالا از راه زمینی است که در مبدا صادر می‌شود و به موجب آن کالا از کشورهای بین راه تا مقصد که به طور ترانزیت عبور می‌کند نیازی به انجام تشریفات ترانزیت در مرز ورودی و خروجی هر کشور نخواهد بود.

کارنه ا.ت.ا

کارنه ا.ت.ا مدرک ورود موقت بین‌المللی است که اگر شخص یا شرکتی کالایی به صورت ورود موقت جهت شرکت در نمایشگاهها یا تاسیس نمایشگاه وارد کشوری نماید داده می‌شود. به موجب این مدرک نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ورود موقت نخواهد داشت .

کارنه دو پاساژ

کارنه دو پاساژ،گذرنامه وسیله حمل و نقل جاده‌ای است که به عنوان ورود موقت به کشور یا کشورهایی که به آن مسافرت می‌کنند داده شود.

سایر اصطلاحات اشخاص فعال در حمل و نقل و لجستیک

فعالیت کریر

فعالیت کریر عبارت است از تصدی بلافصل انتقال کالا از یک کشور به کشور دیگر از طریق یکی از حمل و نقل های (حمل و نقل هوایی– حمل و نقل دریایی– حمل و نقل زمینی– حمل و نقل ریلی) طبق قرارداد منعقد شده.

حمل‌کننده Carrier

حمل‌کننده به‏ کسی گفته می‌‏شود که درقبال دریافت کرایه حمل، کالا یا مسافر را، از نقطه‏ای به نقطه دیگر حمل کند.
حمل‌کننده، به دو زیرمجموعه تقسیم می‌شود:

1/ حمل کننده عمومی Common carrier

حمل کننده عمومی در مسیرهای تحت پوشش خود آگهی می‌دهد و کالای هر مشتری را که حاضر به خرید خدمات او باشد حمل می‌کند. حمل کننده عمومی، مسولیت کالا را از زمان تحویل گیری تا تحویل دهی به عهده می‌گیرد.

2/ حمل کنندگان بدون کشتی Non vessel owning carriers

حمل کنندگان بدون کشتی، خدمات کشتیرانی را بدون داشتن کشتی که مالکشان باشند ارائه می‌دهند. بدین شکل که به عنوان فرستنده کالا قسمتی از فضای کشتی را از یک خط کشتیرانی می‌خرند سپس به عنوان حمل‌کننده می‌فروشند .

3/ حمل کننده خصوصی Private carrier

حمل کننده‌ای است که با مشتری خود وارد قرارداد خاصی می‌شود و ممکن است خود را از پاره‌ای از مسولیت‌ها مبرا سازد. به عنوان مثال مالکی که کشتی خود را به شخصی اجاره می‌دهد و در قرارداد خود را از برخی مسولیت‌ها مبرا می‌کند.

فرستنده کالا shipper

به شخصی گفته می‌شود که کالا را برای خود یا از جانب شخص دیگری به منظور حمل دریایی ارسال می‌کند .

بار فرابر Freight forwarder

بار فرابر ، یک واسطه در زنجیره خطوط حمل و نقل است که به حمل کالای شخص دیگری می‌پردازد. خدمات بارفرابران می‌تواند بسیار متنوع و شامل موارد زیر باشد :

مشاوره در مورد مسیر و روش حمل

حمل و نقل و لجستیک کالا

رزرو فضا بر روی کشتی یک حمل‌کننده

پرداخت کرایه حمل و ترخیص کالا

تهیه اسناد تجاری

بسته‌بندی کالای صادراتی و وارداتی

انبارداری

بیمه ترانزیت

گیرنده کالا Consignee

شخصی است که کالا برای او ارسال می‌شود. گیرنده کالا می‌تواند خریدار، کارگزار، یا نماینده خریدار باشد .

دریافت کننده Receiver

کسی است که در بندر تخلیه، کالا را از حمل‌کننده دریایی، تحویل می‌گیرد. برخی از صاحبان کالا این کار را خود به عهده می‌گیرند و برخی دیگر برعهده یک بارفرابر می‌گذارند.

سایر اصطلاحات حمل و نقل و لجستیک

بندر خشک ICD

یک ترمینال کانتینری درون سرزمینی است که به غیر از اسکله و دریا تمام امکانات یک ترمینال بندری از قبیل گمرک، محوطه کانتینری و مکانی برای باربندی کانتینرها را دارد.

LCL

به کانتینری گفته می‌شود که کالاهای چند صاحب کالا در آن تجمیع شده است .

FCL

به کانتینری گفته می‌شود که فقط حاوی کالای یک صاحب کالا باشد .

CFS

مکانی است در بندر کانتینری که در آن کالای عموم درون کانتینر باربندی یا از آن تخلیه می‌شود. به طور طبیعی ، در CFS ، امکانات انبارداری و جابه‌جایی کالای عمومی نیز می‌باید وجود داشته باشد .